Compléter
O’zbekiston tarixi Avesto mavzusiVersion en ligne
Bo’sh o’rinlarni to’ldiring
1
sosoniylar
Yasna
Yasht
21
«devlarga
Zaratushtraning
17
Yasna
Dastlabki
«Avesto»
ta
kitobdan
iborat
bo'lgan
.
Lekin
bizga
-
cha
uning
ayrim
qismlari
yetib
kelgan
:
-
«qurbonlik
keltirish»
,
Visprat
-
«barcha
hukmronlar»
,
-
«qadrlash»
,
«ulug'lash»
,
Videvdat
-
qarshi
qonun»
.
Bularning
hammasi
davrida
tahrir
qilingan
.
kitobi
72
bobni
o'z
ichiga
olib
.
ulardan
tasi
«Gota
-
lar»
,
ya'ni
zardushtiylar
payg'ambari
«Muqaddas
go'shiqlari»
,
uning
diniy
nasihatlaridan
iborat
.
2
chorvadorlar
Spitama
Dugdova
«Tuyalar
Baqtra
«Zar»
tuya
qiz
yunon
Zaratushtraning
ismi
qadimiy
«Zaraushtra»
so'zidan
kelib
chiq
-
qan
,
-
bu
oltin
,
«ushtra»
-
yoki
uch
xil
ma'noda
:
«Oltin
tuyali»
,
«Oltin
tuya
egasi»
,
yetaklagan
odam»
deb
tarjima
gilinadi
.
(
Qiyoslash
uchun
manbaiaridan
ma'lum
bo'
lgan
Za
-
riasp
,
ya'ni
shahri
«Oltin
ot»
ma
nosini
anglatadi
.
)
Zaratushtraning
tug'ilgan
joyi
va
vatani
haqida
«Avesto»da
hech
qanday
ma'lumotlar
yo'q
.
Manbada
Zaratushtra
urug'ining
nomi
,
ota
va
onasining
ismlari
,
oilasi
va
farzandlari
haqida
ma'lumotlar
mavjud
.
Zaratushtra
jamiyatida
tavallud
topib
,
uning
e'tiqodlari
va
urf
-
odatlari
doirasida
voyaga
yetgan
.
U
avlodidan
kelib
chiqgan
.
Zaratushtra
otasi
va
onasining
ismlari
-
Pourushasp
va
edi
.
Zaratushtra
uylangan
bo
lib
,
ikki
farzand
ko
rgan
.
3
turkiy
chorvador
«prototurk
Volga
Amudaryo
Andronovo
O'rta
Xorazm
oriylar
«Avesto»da
mavjud
geografik
ma'lumotlarga
tayangan
holda
,
bir
qator
olimlar
zardushtiylik
vatanini
Osiyo
viloyatlari
,
shu
jumladan
Orolbo
?
yi
,
vohasi
,
ya'ni
Quyi
hudud
-
lari
bilan
bog'lashgan
.
Boshqa
tadgiqotchilar
«Avesto»ning
Gotalarida
jamiyati
hayotini
tasvirlash
an'analarini
inobatga
olib
,
Zaratushtra
ajdodlari
yashagan
yurtni
daryosidan
Sharqiy
yo'nalishda
joy
-
lashgan
Janubiy
Ural
,
Shimoliy
Qozog'iston
,
G'arbiy
Sibir
dashtlari
-
dagi
bronza
davrida
madaniyatini
yaratgan
eroniy
tilli
qa
-
bilalari
tarqalgan
hududlar
bilan
solishtirishadi
.
Shuningdek
,
adabiyotlarda
mavjud
fikrlarga
ko'ra
,
bu
qabilalar
tilli
bo'lgan
yoki
ular
«prototurkiy
tilli»
,
etnosga
tegishli»
qa
-
bilalari
-
«hozirgi
zamon
turkiy
xalqlaming
prototurk
ajdodlari»
edi
,
degan
fikr
ilgari
surild
i
4
chorvachilik
hunarmandlar
Yasna
to'rt
«shahar»
Yasht
«varzanapati»
Oqsoqollar
kengashi
-
,
«xanjamana»
,
xalq
yig'ilishi
(
majlisi
)
-
«v'
yaxa»
deb
atalgan
.
«Avesto»
shahar
hayoti
va
tu
-
zumi
hagida
ma'lumotlar
bermaydi
.
Manbada
so
zi
yoki
«shahar
jamoasi»
tushunchasi
yo'
q
.
«Avesto»
qadimgi
jamiyatning
toifasini
ajratib
beradi
-
kohinlar
,
jangchilar
,
chorvadorlar
va
(
Yasna
,
19
-
bob
)
.
«Avesto»da
tilga
olingan
«baland
uylar»
,
«ustunlar»
maxsus
binokorlar
mavjud
bo'lganligidan
dalolat
beradi
.
Jangchilaring
yarog'
-
aslahalari
nayza
,
o'q
-
yoy
,
xanjar
va
jangovar
boltalardan
iborat
bo'lgan
.
«Avesto»ning
eng
qadimgi
qabilalari
bilan
hayot
kechirishgan
.
5
torayib
ajina
Mitraning
o'lim
tog'ining
Chinvot
tarozisi
kengayib
qiz
Zardushtiylar
e'tiqodiga
ko'ra
,
marhumdan
ajralgan
jon
-
ruhi
ko'prigiga
yetib
boradi
.
Chinvot
ko'prigi
Xara
baland
cho'qgisidan
boshlanib
osmonga
qaratilgan
.
Bu
ko'prikning
yonida
ruhni
xudo
Mitra
va
uning
yordamchilari
Sraosha
bilan
Rash
-
nu
kutib
olishadi
.
Xudo
qo'lida
adolat
bilan
sudlash
bo'ladi
.
Tarozida
jonning
ezgu
va
yovuz
ishlari
tortiladi
.
Ezgulik
jonlar
uchun
Chinvot
ko'prigi
borib
,
osmonga
yo'
Ini
ochib
beradi
(
jannatga
ularni
go'zal
pari
kuzatib
boradi
)
.
Agar
tarozi
-
ning
yovuz
ishlar
tomoni
og'ir
bo'lsa
.
Chinvot
yo'li
qoladi
,
o'tkir
qilich
damiga
aylanadi
.
Yovuz
ruhni
jirkanch
-
kampir
yer
tagiga
olib
ketadi
.
Bu
joyda
u
Anxro
Manyo
zulmatida
uzoq
azobli
umrni
kechiradi
.
Zaratushtra
ta'limotiga
ko'ra
,
«oxirgi
zamondan»
so'ng
va
«marhumlar
podsholigi»
butunlay
yo'q
bo
ladi
.
|