ALASKAVersion en ligne ALASKARI BURUZKO TXOSTENTXOA. NAIROBITARRA par Iñaki Calvillo 1 Naiomi Naiomi naiz eta sei urte bete berriak ditut. Aita ehiztaria da eta anaia zaharrena askotan joaten da berarekin altzeak, karibuak eta ahateak ehizatzera. Ni oraindik ez, txikia naizelako. Ekartzen duten karibu haragia jatea asko gustatzen zait amak egindako masusta antzeko saltsarekin. Datorren urtean hasiko naiz eskolara joaten, badut gogoa! 2 Alaska Alaska Ipar Amerikako leku ikusgarrienetako bat da. Estatu Batuetako lurraldea den arren, Errusiatik hurbil dago eta Kanada gertu dauka. Alaska "azken muga" bezala ere ezaguna da. Bertako klima hotza da eta negua oso luzea. Udazkenetik udaberrira elurrak dena estaltzen du eta aintzirak eta ibai guztiak izoztu egiten dira. 3 Alaska mapa 4 Parajeak Alaskako parajeak basatiak dira. Paisaian urki eta koniferaz betetako basoak ikus daitezke eta iparraldean goroldio eta likenez osatutako tundra ageri da. Erdialdean Yukon ibaiaren lautada dago eta hegoaldeko kostaldean glaziar batzuk itsasoraino jaisten dira. Alaskako mendirik altuena Denali da, 6.000 metro pasatxo ditu. 5 Ehiztari eta tranperoak Hirietan bizi ez den jendea kostaldeko arrantzale herri txikietan edo barnealdeko egurrezko txabola bakartietan bizi da. Hauetan ehiztariak nahiz tranperoak bizi dira. Tranperoek animaliak harrapatzeko tranpak jartzen dituzte. Negu luzeetan txakur lerak eta elur erraketak beharrezkoak dira batetik bestera mugitzeko. 6 Inuit eta aleutak Alaska handia izanik milioi erdi biztanle besterik ez ditu, baina horietatik 85.000 dira bertakoak, inuitak (eskimalak), indioak eta aleutak (Aleutiar irletako biztanleak). Inuitak ehizetik bizi dira bertan ez dagoelako ezer landatzerik. Aleutek, berriz, arrantza dute bizibide eta lehorretik nahiz txalupetatik aritzen dira. 7 Hartzak Kodiak penintsulako hartzen irudi ezagunak dira. Tamainaz handiak dira eta tenperatura baxuetara oso ondo egokitutako gorputza dute. Izokinak, jaten dituzte, errekan behetik gora doazenean harrapatuta. Gizakion aurrean, normalki, hartzek ihes egiten dute, baina kontuz ibili behar da, ozen hitz egitea eta zarata ateratzea komeni da. 8 Denali mendia Denali mendia 9 Totem-ak Totemak 10 metro inguruko egurrezko irudiak dira. Animali eta gizakien arteko lotura mitologikoak adierazten dituzte. Garai batean hauen inguruan dantzak eta izugarrizko jaiak antolatzen zituzten, baina urte batzuetan debekatu egin zizkieten festa horiek. Hala ere, jaiak ezkutuan egiten jarraitu zuten beraien ohiturak mantentzeko.
Créer jeu