Créer une activité
Jouer Compléter
Ksi ? ga I . Gospodarstwo . Utwór rozpoczyna si ? ____________________ ? ( rozbudowan ? ____________________ ? ) , adresowan ? do
Litwy , nazwanej tutaj ojczyzn ? : Podmiot liryczny porównuje j ? do warto ? ci tak wa ? nej , jak ____________________ której
znaczenie ludzie u ? wiadamiaj ? sobie w momencie jej utraty . St ? d mo ? na wnosi ? , i ? narratorem jest
cz ? owiek pozbawiony ojczyzny , emigrant . W dalszej cz ? ? ci wypowied ? narratora przyjmuje form ? modlitwy zanoszonej w imieniu zbiorowo ? ci nas do Panny ? wi ? tej , co Jasnej broni Cz ? stochowy / I w Ostrej ? wieci Bramie . Tre ? ci ? owej ____________________ jest b ? aganie o przywrócenie cudem na ojczyzny ? ono , to znaczy o mo ? liwo ? ? powrotu emigrantów do kraju , o jego wyzwolenie spod zaborów . Po owej , pe ? nej dzieci ? cej ufno ? ci , pro ? bie nast ? puje opis pi ? kna przyrody ojczystej - litewskiej , do której t ? skni dusza ut ? skniona podmiotu lirycznego .
W ? a ? ciwa akcja eposu rozpoczyna si ? opisem dworu ____________________ , stoj ? cego w ? asnie w ? ród takich
pól [ . . J ] nad brzegiem ruczaju / Na pagórku niewielkim , we brzozowym gaju . Owe , szczegó ? y topograficzne podporz ? dkowane s ? nadrz ? dnemu celowi , jakim by ? o wyidealizowanie tego miejsca , wpisanie go w perspektyw ? sacrum . Do tego w ? a ? nie dworku , po latach sp ? dzonych na uniwersytecie , powraca ____________________ . Pierwszy raz widzi wówczas ____________________ ? , która wbiega na chwil ? do pokoju , a zobaczywszy m ? odego panicza , ucieka przez okno do ogrodu . Tadeusza przyjmuje Wojski i prowadzi na spotkanie innych go ? ci przebywaj ? cych w Soplicowie . W starym ____________________ odbywa si ? wieczerza , podczas której S ? dzia wyg ? asza s ? ynna mow ? o grzeczno ? ci Grzeczno ? ? nie jest nauka ? atw ? , ani ma ? ? ) . pouczaj ? ca jak jest ona wa ? na dla zachowania to ? samo ? ci narodowej m ? odego pokolenia . Podkomorzy za ? krytykuje upodobanie do zagranicznej mody ( ____________________ ) . Na uczt ? przybywa spó ? niona ____________________ i siada obok Tadeusza , który omy ? kowo bierze j ? za dziewczyn ? widzian ? w swoim pokoju po przyje ? dzie . Przy stole toczy si ? spór mi ? dzy Asesorem a Rejentem o zalety chartów ( ____________________ i Soko ? a ) . W nocy do S ? dziego przybywa ksi ? dz Robak .
Ksi ? ga II Zamek Rano m ? ? czy ? ni wyjechali na polowanie . Spó ? ni ? si ? na nie Hrabia . Spotyka si ?
z Gerwazym , który opowiada mu histori ? Jacka Soplicy . Ten ostatni s ? ynny w ca ? ej okolicy ze swej ____________________ ( Jacek - W ? sal ) , zakocha ? si ? z wzajemno ? ci ? w córce Stolnika Horeszki - ____________________ . Chcia ? si ? z ni ? ? eni ? , ale otrzyma ? odmow ? ( tzw . rekuz ? ) , ____________________ ? polewk ? . W rozpaczy kr ? ? y ? wokó ? zamku swej ukochanej . Kiedy na zamek napadli Moskale i dosz ? o do bitwy , Jacek ze strzelby jednego z poleg ? ych Rosjan zastrzeli ? Stolnika stoj ? cego na ganku . Gerwazy poprzysi ? g ? zemst ? i wieczn ? nienawi ? ? ca ? emu ____________________ Sopliców . Teraz namawia Hrabiego , by nie odda ? im zamku ; Hrabia mu to obiecuje . Tymczasem towarzystwo wraca z polowania , na którym nie uda ? o si ? rozstrzygn ? ? sporu o charty . Telimena proponuje wszystkim wyj ? cie na grzybobranie .
Ksi ? ga III . Umizgi . Hrabia znajduje si ? w ogrodzie , gdzie zachwyca si ? Zosi ? karmi ? c ? ptactwo i zajmuj ? c ? si ? wiejskimi dzie ? mi . W czasie grzybobrania S ? dzia oznajmia Telimenie , ? e planuje , zgodnie z wol ? brata , o ? eni ? Tadeusza z Zosi ? , a tak ? e przekaza ? bratankowi swój maj ? tek . Telimena ma co do Tadeusza inne plany - chce zabra ? go do Petersburga i wprowadzi ? w wielki ? wiat . W lesie Hrabia wraz
z Telimen ? rozmawiaj ? o urodzie krajobrazu w ? oskiego ; Tadeusz si ? z nimi nie zgadza , s ? awi ? c pi ? kno
litewskiego nieba . Telimena dyskretnie przekazuje Tadeuszowi li ? cik i klucz do swojego pokoju . Z wypowiedzianych przez ni ? w Ksi ? dze V s ? ów o tym , i ? Tadeusz dla Telimeny ma ju ? obowi ? zki , mo ? na
wnioskowa ? , ? e z ? o ? y ? on jej nocn ? wizyt ? . W czasie obiadu gajowy przynosi wie ? ? , ? e w lesie pojawi ? si ?
nied ? wied ? .
Ksi ? ga IV . Dyplomatyka i ? owy . Rano Tadeusz zaspa ? na polowanie , obudzi ? o go , , zjawisko w papilotach " - by ? a to Zosia . W karczmie u ? yda Jankiela go ? ci Ksi ? dz Robak , który cz ? stuje wszystkich tabak ? ze z ? otej tabakiery . Zgromadzeni zachwycaj ? si ? , , tabak ? z Polski " oraz wygrywana przez pozytywk ?
melodi ? , , ____________________ D ? browskiego " . Ksi ? dz chce namówi ? szlacht ? do zorganizowania na Litwie powstania przeciwko Moskalom . Mówi on : A przed uczt ? potrzeba dom oczy ? ci ? z ? mieci , / Oczy ? ci ? dom , powtarzam , oczy ? ci ? dom , dzieci ! Kiedy Robak widzi przez okno Tadeusza jad ? cego na ____________________ , by do ? ? czy ? do ob ? awy na nied ? wiedzia poda ? ? za nim . Tam niezwykle celnym strza ? em ratuje ? ycie Hrabiemu i Tadeuszowi , na których naciera ? ____________________ ? wied ? . Gerwazy stwierdza , ? e zna ? tylko jednego tak doskona ? ego strzelca Jacka Soplic ? . Ta rzucona niby mimochodem uwaga nikomu jednak nie daje do my ? lenia . Wojski na znak zako ? czenia ? owów odgrywa mistrzowski koncert na rogu bawolim , na ? laduj ? c odg ? osy polowania . Wszyscy cz ? stuj ? si ? tradycyjnym bigosem my ? liwskim . Asesor z Rejentem nadal nie mog ? rozstrzygn ? ? sporu dotycz ? cego sprawno ? ci swoich psów - Soko ? a i Kusego .
Ksi ? ga V . K ? ótnia . Telimena stoi przed lustrem i ocenia swoj ? urod ? . Kalkuluje , za kogo mog ? aby si ? wyda ? za m ? ? . Bardzo poci ? ga j ? Tadeusz , mimo ? e jest m ? odszy od niej . Zosi ? natomiast planuje wyda ?
za ____________________ ; wcze ? niej uczy j ? eleganckiego poruszania si ? , by zrobi ? a wra ? enie , gdy wejdzie w ? wiat
Tadeusz po raz pierwszy widzi jednocze ? nie Zosi ? i Telimen ? U ? wiadamia sobie swoj ? pomy ? k ? . Po
k ? ótni z Telimen ? opuszcza sal ? jadaln ? . Telimena p ? acze w , , ? wi ? tyni dumania " w lesie . Atakuj ? j ? mrówki , które Tadeusz pomaga jej strz ? sa ? z ubrania . W czasie wieczerzy w zamku Tadeusz dalej czuje
si ? nieswojo z powodu pomylenia osoby Zosi i Telimeny . Na sal ? wchodzi Gerwazy i bardzo g ? o ? no
nakr ? ca zegary . Na zwrócon ? mu przez Podkomorzego uwag ? Gerwazy odpowiada bu ? czucznie i zwracaj ? c si ? do Hrabiego , prowokuje go do wyst ? pienia przeciwko Soplicom . Wtr ? ca si ? Protazy , stwierdzaj ? c bezprawne naj ? cie zamku przez Gerwazego . Ten rzuca w niego p ? kiem kluczy , jednak Protazy uchyla si ? od ciosu . S ? dzia nakazuje zaku ? Gerwazego w dyby , lecz w jego obronie staje wówczas Hrabia . Rozpoczyna si ? k ? ótnia , która szybko przeradza si ? w ogóln ? bijatyk ? , podczas której nie ucierpieli jednak ludzie , ale sprz ? ty . Go ? cie S ? dziego wychodz ? z zamku , a Gerwazy z Hrabi ? planuj ? zajazd na dwór Sopliców .
Ksi ? ga VI . Za ? cianek . S ? dzia chce wys ? a ? pozew do S ? du przeciwko Hrabiem i Gerwazemu Robak namawia go , by odst ? pi ? od tego zamiaru , mówi , ? e Jackowi Soplicy bardzo zale ? y na pogodzeniu
zwa ? nionych rodów . Ksi ? dz podkre ? la tak ? e konieczno ? ? zjednoczenia si ? w obliczu nieprzyjaciela ( Moskali ) kre ? li obraz narodowego powstania . Soplica upiera si ? przy swoim : Soplice nie zwykli si ? godzi ? Gdy pozw ? , musz ? wygra ? nieraz w ich imieniu / Trwa ? proces , a ? wygrali w szóstym pokoleniu . Zapowiada , ? e b ? dzie si ? s ? dzi ? . Do Dobrzyna przybywa pos ? aniec wzywaj ? cy szlacht ? do wzi ? cia udzia ? u w powstaniu . Na czele za ? ciankowej szlachty stoi , , Maciek nad Ma ? kami " .
Ksi ? ga VII . Rada . W czasie narady w Dobrzynie , u , , Ma ? ka nad Ma ? kami " , szlachta nie mo ? e doj ? ? do porozumienia . Zamieszanie zwi ? ksza jeszcze Gerwazy , który celowo wypacza s ? owa Robaka o oczyszczeniu ze ? mieci , przekonuj ? c , ? e mia ? on na my ? li S ? dziego Soplic ? . Tylko Jankiel i Ma ? ko s ?
przeciwni wyprawie na Sopliców . Ten ostatni d ? ugo przys ? uchiwa ? si ? k ? ótliwej naradzie , a ? wreszcie
zabiera g ? os i dokonuje druzgoc ? cej krytyki g ? upoty szlacheckiej . Wytyka swoim wspó ? braciom brak
zdolno ? ci do zjednoczenia si ? we wspólnym dzia ? aniu dla dobra ojczyzny , z jednoczesn ? gotowo ? ci ? do
s ? siedzkiej bijatyki . Swoja wypowied ? Ma ? ko raz po raz przerywa epitetem , , g ? upi " - pod adresem
szlachty dobrzyniskiej : To póki o wskrzeszeniu Polski by ? a rada / O dobru pospolitym , g ? upi , u was zwada ? Szlachta po wizycie w karczmie rusza jednak na Sopliców .
Ksi ? ga VIII . Zajazd Mieszka ? cy Soplicowa s ? uchaj ? " koncertu wieczornego " , który dla ludzi gra natura . , , Rozmawiaj ? ze sob ? " kochankowie - ziemia z niebem . Najbardziej czu ? a na d ? wi ? ki wieczoru jest Zosia wychowana na ? onie natury , rozró ? nia je wszystkie doskonale . Robak w rozmowie z S ? dzi ? odkrywa swoje prawdziwe imi ? . Podejmuje si ? za ? egnania sporu z za ? ciankiem i prosi S ? dziego , by w ? mierci kontynuowa ? przygotowania do powstania na Litwie . Tadeusz w rozmowie z S ? dzi ? , wyznaje swoje rozterki mi ? osne : kocha Zosi ? , ale obawia si ? , ze nie b ? dzie móg ? jej po ? lubi ? . Decyduje si ? wstapi ? do wojska . Te rozmow ? pods ? uchuje Telimena i zarzuca Tadeuszowi zdrad ? . Podst ? pnie prosi go jeszcze o ostatnie ciep ? e s ? ówko , które mia ? oby os ? odzi ? jej gorycz rozstania . Kiedy Tadeusz mówi : Telimeno , bogdaj mnie jasny piorun ubi ? / Je ? li nieprawda , ? em ci ? dalbóg bardzo lubi ? . / Czy kocha ? ; [ . . . ] , Telimena , uszcz ? ? liwiona , o ? wiadcza mu , ? e pojedzie za nim na wojn ? jako . . . jego ma ? ? onka . Zaskoczony t ? propozycj ? Tadeusz , odpowiada jej , i ? ma ? ? e ? stwo w ogóle nie wchodzi w gr ? kochajny si ? , ale tak - z osobna . Na te s ? owa Telimena wpada w furi ? . Obrzuca m ? odzie ? ca obelgami , z których jego honor najmocniej rani s ? owo , pod ? y' : Tadeusz odwzajemnia si ? jej epitetem , , g ? upia " i wychodzi z zamiarem utopienia si ? . Nie udaje mu si ? to jednak , bo wpada w r ? ce ludzi Hrabiego i staje si ? jego pierwszym je ? cem . Szlachta dobrzy ? ska opanowuje dwór . Rodzina Sopliców zostaje zamkni ? ta , a naje ? d ? cy oddaj ? si ? ob ? arstwu i pijatyce .
Ksiega IX . Bitwa . Pijan ? szlacht ? bierze do niewoli oddzia ? Moskali pod dowództwem majora P ? uta i kapitana Rykowa . Przyby ? y ksi ? dz Robak upija Rosjan . Gdy pijany P ? ut zaleca si ? do Telimeny , w jej
obronie staje Tadeusz i go policzkuje : I calus , i policzek ozwa ? y si ? razem . Wybucha k ? ótnia , Tadeusz strzela do majora , rozpoczyna si ? bitwa . Soplicowie uwalniaj ? Dobrzy ? skich i jednocz ? si ? we wspólnej
walce z Moskalami Robak zostaje rany , gdy w ? asn ? piersi ? zas ? ania Hrabiego przed strza ? em . Odnawia
mu si ? stara rana , wdaje si ? gangrena . Jednak bitwa jest zwyci ? ska , Rosjanie si ? poddaj ? .
Ksiega X . Emigracja . Jacek . Ryków obiecuje zatuszowa ? spraw ? , tak by nie poci ? gn ? ? a za sob ? konsekwencji dla Sopliców . Nie jest pewien jednak , jak ? postaw ? przyjmie major P ? ut . Wtedy Gerwazy stwierdza , ? e cz ? owiek ten gada ? ju ? nie b ? dzie z nikim . Na s ? owa nagany pod swoim adresem za zabicie bezbronnego wi ? ? nia , jakim by ? Plut , Gerwazy stwierdza , i ? zrobi ? to pro publico bono . Hrabia i Tadeusz jako najbardziej zaanga ? owani w walk ? , musz ? ucieka ? na teren Ksi ? stwa Warszawskiego . Tadeusz postanawia poprosi ? Zosi ? o r ? k ? , ale dopiero wtedy , gdy okryje si ? s ? aw ? wojenn ? . Zosia obiecuje na niego czeka ? i daje mu relikwiarzyk oraz krzy ? yk . Telimena za ? przypina Hrabiemu swoja wst ? g ? . Ksi ? dz Robal , ? egnaj ? c si ? z Tadeuszem , mówi mu , ? e jest jego ojcem . Nast ? pnie na ? o ? u ? mierci ranny Robak dokonuje spowiedzi w obecno ? ci S ? dziego i Gerwazego . Opowiada o tym , jak zosta ? potraktowany przez Horeszk ? , który zwodzi ? go , daj ? c nadziej ? na po ? lubienie Ewy , gdy ? potrzebowa ? g ? osu Jacka na sejmikach . Okrutnie odtr ? cony , gdy pod wp ? ywem emocji zabi ? ojca swej ukochanej , zosta ? okrzykni ? ty sprzymierze ? cem Moskali . Musia ? ucieka ? z Soplicowa . Zacz ? ? pi ? , o ? eni ? si ? z przypadkow ? dziewczyn ? . Ona urodzi ? a mu Tadeusza , a potem umar ? a z rozpaczy , niekochana przez m ? ? a . Jacek opu ? ci ? kraj , wst ? pi ? do klasztoru , przybra ? imi ? , Robak , które mia ? o symbolizowa ? pokor ? i pokut ? za grzechy . Walczy ? w Legionach D ? browskiego , zosta ? ranny , wreszcie jako emisariusz przyby ? na Litw ? . Jego marzeniem by ? o zorganizowanie powstania u boku Napoleona , a tak ? e pogodzenie rodu Sopliców i Horeszków . Gerwazy po wys ? uchaniu spowiedzi przebacza Jackowi i wzajemnie odkrywa mu swoj ? tajemnic ? . Mówi ? e Stolnik chwile przed ? mierci ? uczyni ? w kierunku Jacka znak krzy ? a , daj ? c w ten sposób do zrozumienia , ? e mu przebacza . W tym momencie pos ? aniec przynosi wie ? ? o wypowiedzeniu wojny Rosji przez Francj ? . Jacek Soplica umiera .
Ksi ? ga XI . Rok 1812 . Ksi ? g ? rozpoczyna opis przyrody , która wspó ? odczuwa z cz ? owiekiem , razem z nim , , prze ? ywa " oczekiwanie na nadej ? cie jakich ? bardzo wa ? nych wydarze ? . Na Litw ? wkraczaj ? wojska napoleo ? skie , wraca Tadeusz ( ranny w r ? k ? ) i Hrabia . Ten ostatni wyrzuca Telimenie niesta ? o ? ? , ona za ? deklaruje , ? e gotowa jest zmieni ? zdanie i wyj ? ? jednak za niego , a nie za Rejenta . Hrabia nie jest jednak zainteresowany ta propozycj ? . Podczas uroczystej mszy ? w . odbywa si ? rehabilitacja Jacka Soplicy . Podkomorzy oznajmia , ? e zosta ? on po ? miertnie odznaczony przez Napoleona Krzy ? em Legii Honorowej . Odbywa si ? uczta zar ? czynowa trzech par : Tadeusza i Zosi , Asesora i Tekli Hreczeszanki , Rejenta i Telimeny , która zd ? ? y ? a ju ? zmieni ? obiekt swych uczu ? . Zosia wbrew radom Telimeny wk ? ada strój narodowy .
Ksi ? ga XII . Kochajmy si ? . W czasie uczty Zosia wraz z Tadeuszem , staropolskim obyczajem , us ? uguj ? go ? ciom . W ? ród nich s ? polscy genera ? owie , w tym Henryk D ? browski . Zebrani podziwiaj ? cudowny serwis Wojskiego . Za pomoc ? najrozmaitszych potraw i przypraw jest na nim wyobra ? ony krajobraz
polski , który pod wp ? ywem temperatury zmienia si ? z zimowego na wiosenny , letni , a wreszcie jesienny .
Go ? cie obserwuj ? porcelanowe figurki szlachty obraduj ? cej na sejmikach . Na sal ? wchodzi Telimana z Rejentem . Ma ? ko jest oburzony jego francuskim strojem . Tadeusz i Zosia postanawiaj ? nada ? swoim poddanym wolno ? ? : Sami wolni , uczynni i w ? o ? cian wolnemi / Oddajmy im w dziedzictwo posiadanie ziemi / Na której si ? zrodzili , któr ? krwawa prac ? / Zdobyli . . . Gerwazy ofiaruje m ? odym skarb ukryty w zamku , a tak ? e swoje oszcz ? dno ? ci . Uproszony przez Zosi ? Jankiel gra na cymba ? ach , , koncert nad koncertami " w którym brzmi ? d ? wi ? ki b ? d ? ce ilustracj ? chlubnej , ale i tragicznej historii Polski . Jankiel dedykuje ten koncert genera ? owi D ? browskiemu , p ? acz ? c , ca ? uj ? c jego r ? k ? , nazywaj ? c , . Mesyjaszem . Nast ? pnie wszyscy zaczynaj ? ta ? czy ? poloneza , którego prowadzi najstarszy z najm ? odsz ? - Podkomorzy ostatni , co tak poloneza wodzi - z Zosi ? . Utwór ko ? czy ba ? niowa formula : I ja tam z go ? ? mi by ? em , miód i wino pi ? em / a com widzia ? i s ? ysza , w ksi ? gi umie ? ci ? em .
Epilog . Nada ? mu Mickiewicz form ? wiersza pisanego jedenastozgloskowcem . Podmiotem lirycznym jest tu , podobnie jak w " Inwokacji " emigrant t ? skni ? cy do ojczyzny . W jego wypowiedzi wyczuwa si ? ju ? jednak wi ? cej nostalgii ni ? nadziei , któr ? niejako wbrew faktom i racjom historycznym , wpisa ? Mickiewicz w ca ? ego , , Pana Tadeusza : W " Epilogu " , poza podmiotem zindywidualizowanym , spotykamy form ? podmiotu zbiorowego ; autor pisze o nas , w ? wiecie nieproszonych go ? ciach . Dla emigrantów , którzy nie maj ? nigdzie na ziemi swojego miejsca , takim miejscem , w którym mog ? by ? szcz ? ? liwi , jawi si ? Kraj lat dziecinnych , pozostaj ? cy jednak tylko w sferze wspomnie ? . Ten kraj zosta ? tutaj ponownie wyidealizowany . Podmiot liryczny pami ? ta tylko jego dobre , jasne strony , takie jak poczucie bycia u siebie , jedno ? ? i blisko ? ? wszystkich mieszka ? ców , wzajemna mi ? o ? ? nawet niespokrewnionych ze sob ? osób . Takie relacje mi ? dzyludzkie przeciwstawia on relacjom panuj ? cym na obczy ? nie , gdzie ma ? ? onka nie jest tak przywi ? zana do m ? ? a , jak na Litwie s ? uga do swego pana czy pan do swego psa . Epilog ko ? czy si ? refleksj ? marzeniem podmiotu lirycznego , który ujawnia si ? jako poeta , mówi ? c o pragnieniu doczekania chwili [ . . . ] pociechy . / ? eby te ksi ? gi zb ? ? dzily pod strzechy .